Proces nauczania

Etap I - Planowanie

Wprowadzenie „odwróconej klasy“ będzie wymagało od Ciebie dobrze przemyślanej koncepcji działania. Po ustaleniu tematu lekcji i celów, jakie uczeń ma osiągnąć, doprecyzuj  zakres materiału i metody, które na zajęciach pozwolą uczniom utrwalić poznane nowe informacje.

Wybierz temat, dobierz narzędzia i zasoby potrzebne do przeprowadzenia wybranego tematu. Opracuj szkic scenariusza lekcji.

Na tym etapie warto trzymać się ściśle fundamentalnych założeń:

• materiał powinien być łatwo dostępny i przyswajalny
• nie twórz zbyt długich, obszernych materiałów, które mogą być zbyt trudne
  do opanowania przez ucznia w szczególności np. w okresach kumulacji sprawdzianów
• unikaj zaskakiwania uczniów na lekcji, zagadnieniami, których nie było
  w przesłanych materiałach – nowe wątki powinny pojawiać się z inicjatywy uczniów
• skoncentruj się na praktycznym wykorzystaniu wiedzy uczniów i pomocy
  w rozwiązaniu ewentualnych niejasności.

Etap II - Rozbudzanie zainteresowania i ciekawości uczniów

Zanim rozpoczniesz zajęcia prowadzone nową metodą, opowiedz uczniom o niej szczegółowo i przekonaj do niej. Wprowadzaj „odwróconą klasę” tak, aby kojarzyła się z zabawą, grą i interakcją – nie z przymusem dodatkowej pracy w domu:

• Przedstaw cele i założenia „odwróconej klasy” - sednem i kluczem do metody jest proces przyswajania informacji, uczenia.
• Przedstaw uczniom dlaczego tak ważne jest, aby zapoznali się z materiałami przesłanymi przez Ciebie. Bez czasu poświęconego przez uczniów na przeczytanie przygotowanych materiałów, zobaczenie prezentacji multimedialnej czy filmu, młodzież nie będzie w stanie wykonać w klasie zleconych im zadań, co będzie przedmiotem oceny na każdej lekcji

Zwróć też swoim uczniom uwagę, że w perspektywie czasu, służył im jako materiał do powtórki i przygotowania się do egzaminów

Etap III – Wykorzystanie wiedzy zdobytej dzięki zapoznaniu się z materiałami przygotowanymi przez nauczyciela na lekcji

Jeżeli uczniowie przyswoili w domu materiał przygotowany na lekcję to 45 minut lekcji wykorzystaj efektywnie na praktykę oraz dyskusję. Pamiętaj, że nauczyciel powinien pełnić rolę moderatora, zachęcać, angażować, wprowadzać do dyskusji nowe wątki.

Jakie formy prowadzenia zajęć daje Ci metoda „odwróconej klasy”? Możesz zaproponować swoim uczniom:

• Debatę oksfordzką – podziel uczniów na dwie grupy : przeciwników i obrońców danej tezy, przedyskutujcie dany temat, problem , zbierzcie argumenty za i przeciw. Taka merytoryczna dyskusja pozwoli także uczniom na doskonalenie talentów oratorskich, dystansu wobec siebie, kontrolowania swoich emocji, uprzedzeń, nawyków, które bardzo często przeszkadzają w spokojnej, racjonalnej argumentacji.
• Burzę mózgów – metodę tę stosuje się jako rodzaj rozgrzewki umysłowej na początku zajęć I w celu pobudzenia sprawności umysłowej i myślenia intuicyjnego wszystkich uczniów. Sesja burzy mózgów powinna trwać nie dłużej niż 10-15 minut. Na tablicy, lub dużym bristolu uczniowie zapisują wszystkie swoje pomysły, pomysłów nie można wyśmiewać ani oceniać. Następnie można wyznaczyć grupę, która wspólnie wybierze najlepsze pomysły i uzasadni swój wybór. Plusem tej formy jest to, że nie wymaga długiego przygotowania, a uczniowie sami chętnie angażują się w lekcję.
• Praca w grupach – podziel klasę na kilka grup niech każda z nich opracuje konkretny obszar danego zagadnienia, a następnie zobrazuje je na stworzonym przez siebie plakacie, lub prezentacji.
• Eksperymenty i doświadczenia – taka forma prowadzenia zajęć aktywizuje i pobudza myślenie. Zdecydowanie lepiej obrazuje też skomplikowane procesy, biologiczne, chemiczne czy fizyczne. Samodzielne odkrywanie lub doświadczanie przez ucznia czegoś, co do tej pory znał z książek sprawi, że tak zdobyta wiedza będzie zdecydowanie trwalsza. Po przeprowadzeniu eksperymentu dobrze jest zebrać refleksje i wnioski od uczniów oraz je podsumować.
• Quizy oraz gry – uczniowie mogą stworzyć sami taki szablon przy pomocy aplikacji np.: Learning APPS. Co ważne przy tworzeniu aplikacji korzystamy
  z gotowych szablonów, które następnie sami uzupełniamy swoimi materiałami. Do wyboru mamy: krzyżowki, oś czasu, zadanie z lukami, mapę myśli, wykreślankę, itp.
• FAQ – niech Twoi uczniowie stworzą listę najczęstszych pytań oraz odpowiedzi, dotyczące danego zagadnienia. Następnie tak stworzoną listę możesz zamieścić na koncie grupy na Facebooku, lub wrzucić na wirtualny dysk.

W zależności od przedmiotu i tematu zajęć powinieneś tak dobrać ćwiczenia, żeby:

• sprawdzić wiedzę uczniów, którą powinni przyswoić w domu,
• pomóc szerzej zrozumieć omawiany temat, wyjaśnić niejasności,
• sprawdzić czy właściwie dobrałeś sposób prezentacji materiału do poziomu percepcji grupy.

Etap IV – Ocena

Ewaluacja całego procesu jest, w przypadku metody „odwróconej klasy”, procesem dwuetapowym i dotyczy zarówno nauczyciela jak i ucznia.

Powinna pozwolić określić uczniom własne kompetencje, a Tobie - możliwą korektę przyjętych założeń metodologicznych, mających wpływ na skuteczność całego procesu.

Dlatego ważne jest:

• stałe zbieranie informacji oraz feedbacku od uczniów odnośnie zajęć: przesłanych materiałów, ich dostępności, formy prowadzenia lekcji,
• obserwowanie zaangażowania uczniów w zajęcia,
• bieżącego reagowania na sytuacje w których uczniowie przychodzą na zajęcia nieprzygotowani, lub nie rozumieją danego tematu

W czasie lekcji bądź czujnym obserwatorem, reaguj na bieżąco ważne jest, aby nie pozostawiać bez wyjaśnienia spornych kwestii.  Poproś uczniów, aby sami ocenili swoją prace w kontekście swojej aktywności i zaangażowania. Przedyskutuj z nimi co im się podobało w lekcji i przygotowanych materiałach, a co jeszcze by w nich zmienili. Będzie to dla Ciebie wyraźny sygnał, czy kierunek w którym podążasz jest właściwy.  Jak przeprowadzić ewaluację w sposób przyjemny i zabawny?